Rachunkowość 2020 r. od A do Z – podstawy prowadzenia rachunkowości

22.01.2020 2020-01-22T00:00:00+01:00 https://www.frr.pl/news/930/podstawy-prowadzenia-rachunkowosci
Fundacja Rozwoju Rachunkowości
Rachunkowość finansowa to system ewidencji gospodarczej, która ma odzwierciedlać w formie pieniężnej zdarzenia gospodarcze zachodzące w przedsiębiorstwie. Rachunkowość przedstawia zarówno sytuację majątkowo-finansową jak i wynik finansowy jednostki.
Podstawowym źródłem prawa bilansowego jest Ustawa o rachunkowości z 29.09.1994 r. (Dz. U. 1994 Nr 121 poz. 591; tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 351; późniejsze zmiany poz. 1495, 1571, 1655, 1680):
•    Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1 - 8)
•    Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych (art. 9 - 25)
•    Rozdział 3. Inwentaryzacja (art. 26 - 27)
•    Rozdział 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego (art. 28 - 44)
•    Rozdział 4a. Łączenie się spółek (art. 44a - 44d)
•    Rozdział 5. Sprawozdania finansowe jednostki (art. 45 - 54)
•    Rozdział 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej (art. 55 - 63d)
•    Rozdział 6a. Sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej (art. 63e - 63k)
•    Rozdział 7. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych (art. 64 - 70a)
•    Rozdział 8. Ochrona danych (art. 71 - 76)
•    Rozdział 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych (art. 76a - 76i)
•    Rozdział 9. Odpowiedzialność karna (art. 77 - 79)
•    Rozdział 10. Przepisy szczególne i przejściowe (art. 80 - 83)
•    Rozdział 11. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe (art. 84 - 86)

Załączniki do ustawy o rachunkowości:
Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa wart. 45 ustawy, dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji
Załącznik nr 2. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla banków
Załącznik nr 3. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Załącznik nr 4. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek mikro
Załącznik nr 5. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek małych korzystających z uproszczeń odnoszących się do sprawozdania finansowego
Załącznik nr 6. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy.

Regulacje zawarte w Ustawie o rachunkowości uzupełniają Krajowe Standardy Rachunkowości – wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości KSR oraz stanowiska.

Dotychczas wydane Krajowe Standardy Rachunkowości to:
•    KSR Nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych"
•    KSR Nr 2 "Podatek dochodowy"
•    KSR Nr 3 "Niezakończone usługi budowlane"
•    KSR Nr 4 "Utrata wartości aktywów"
•    KSR Nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa"
•    KSR Nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe"
•    KSR Nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja"
•    KSR Nr 8 "Działalność deweloperska"
•    KSR Nr 9 "Sprawozdanie z działalności"
•    KSR Nr 10 "Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi"
•    KSR Nr 11 "Środki trwałe"
•    KSR Nr 12 "Działalność rolnicza"
•    KSR Nr 13 "Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów"

Dotychczas wydane stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości to:
•    Stanowisko w sprawie księgowego ujęcia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych
•    Stanowisko w sprawie księgowego ujęcia praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii
•    Stanowisko w sprawie niektórych zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych
•    Stanowisko w sprawie wykazywania przez spółdzielnie mieszkaniowe w sprawozdaniu finansowym funduszów własnych oraz ustalania wyniku finansowego
•    Stanowisko w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów
•    Stanowisko w sprawie ujęcia transakcji zamiany składnika aktywów niepieniężnych na inny składnik aktywów niepieniężnych
•    Stanowisko w sprawie zasady rzetelnego i jasnego obrazu w realizacji przepisów art. 4 ust. 1 oraz 1a i 1b ustawy o rachunkowości
•    Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia, wyceny i prezentacji gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste w sprawozdaniach finansowych jednostek samorządu terytorialnego, a także w sprawie przekształcenia prawa wieczystego użytkowania tych gruntów w prawo własności
•    Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami.

Stosowanie KSR przez jednostkę nie jest obligatoryjne.


Z kolei Międzynarodowe Standardy Rachunkowości - są to rozwiązania w zakresie rachunkowości finansowej przygotowywane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, czyli MSR muszą być stosowane do:
a) skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków,
b) skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych, których papiery wartościowe na dzień bilansowy były dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek z państw członkowskich UE.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia 3.11.2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L z 2008 r. nr 320/1 zmieniony przez Dz. Urz. UE L z 2019 r. nr 318/74):
•    MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych
•    MSR 2 Zapasy
•    MSR 7 Sprawozdanie z przepływów
•    MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów
•    MSR 10 Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego
•    MSR 11 Umowy o usługę budowlaną
•    MSR 12 Podatek dochodowy
•    MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe
•    MSR 17 Leasing
•    MSR 18 Przychody
•    MSR 19 Świadczenia pracownicze
•    MSR 20 Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej
•    MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut
•    MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego
•    MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych
•    MSR 26 Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych
•    MSR 27 Jednostkowe sprawozdania finansowe
•    MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach
•    MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji
•    MSR 31 Udziały we wspólnych przedsięwzięciach
•    MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja
•    MSR 33 Zysk przypadający na jedną akcję
•    MSR 34 Śródroczna sprawozdawczość finansowa
•    MSR 36 Utrata wartości aktywów
•    MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe
•    MSR 38 Wartości niematerialne
•    MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń
•    MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne
•    MSR 41 Rolnictwo
•    MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy
•    MSSF 2 Płatności w formie akcji
•    MSSF 3 Połączenia jednostek
•    MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe
•    MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana
•    MSSF 6 Poszukiwanie i ocena zasobów mineralnych
•    MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji
•    MSSF 8 Segmenty operacyjne
•    MSSF 9 Instrumenty finansowe
•    MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe
•    MSSF 11 Wspólne ustalenia umowne
•    MSSF 12 Ujawnianie informacji na temat udziałów w innych jednostkach
•    MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej
•    MSSF 15 Przychody z umów z klientami
•    MSSF 16 Leasing
•    KIMSF 1 Zmiany istniejących zobowiązań z tytułu wycofania z eksploatacji, rekultywacji i zobowiązań o podobnym
•    KIMSF 2 Udziały członkowskie w spółdzielniach i podobne instrumenty
•    KIMSF 4 Ustalenie czy umowa zawiera leasing
•    KIMSF 5 Prawa do udziałów wynikające z uczestnictwa w funduszach likwidacyjnych, rekultywacyjnych oraz funduszach na naprawę środowiska
•    KIMSF 6 Zobowiązania wynikające z uczestnictwa w specyficznym rynku - zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
•    KIMSF 7 Zastosowanie metody przekształcenia w ramach MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji
•    KIMSF 8 (skreślona)
•    KIMSF 9 Ponowna ocena wbudowanych instrumentów pochodnych
•    KIMSF 10 Śródroczna sprawozdawczość finansowa a utrata wartości
•    KIMSF 11 (skreślona)
•    KIMSF 12 Umowy na usługi koncesjonowane
•    KIMSF 13 Programy lojalnościowe
•    KIMSF 14 MSR 19 - Limit wyceny aktywów z tytułu określonych świadczeń, minimalne wymogi finansowania oraz ich wzajemne zależności
•    KIMSF 15 Umowy dotyczące budowy nieruchomości
•    KIMSF 16 Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto jednostki działającej za granicą
•    KIMSF 17 Przekazanie aktywów niegotówkowych właścicielom
•    KIMSF 18 Przekazanie aktywów przez klientów
•    KIMSF 19 Regulowanie zobowiązań finansowych przy pomocy instrumentów kapitałowych
•    KIMSF 20 Koszty usuwania nadkładu na etapie produkcji w kopalniach odkrywkowych
•    KIMSF 21 Opłaty
•    KIMSF 22 Transakcje w walucie obcej oraz wynagrodzenie wypłacane lub
•    KIMSF 23 Niepewność co do traktowania podatkowego dochodu
•    SKI-7 Wprowadzenie waluty euro
•    SKI-10 Pomoc rządowa - brak konkretnego powiązania z działalnością operacyjną
•    SKI-12 Konsolidacja - jednostki specjalnego przeznaczenia
•    SKI-13 Wspólnie kontrolowane jednostki - niepieniężny wkład wspólników
•    SKI-15 Leasing operacyjny - specjalne oferty promocyjne
•    SKI-21 Podatek dochodowy - realizacja wartości przeszacowywanych aktywów, które nie podlegają amortyzacji
•    SKI-25 Podatek dochodowy - zmiana statusu podatkowego jednostki gospodarczej lub jej udziałowców
•    SKI-27 Ocena istoty transakcji wykorzystujących formę leasingu
•    SKI-29 Umowy na usługi koncesjonowane: ujawnianie informacji INTERPRETACJA
•    SKI-31 Przychody - transakcje barterowe obejmujące usługi reklamowe
•    SKI-32 Wartości niematerialne - koszt witryny internetowej

Sprawozdania finansowe zarówno skonsolidowane jak i jednostkowe (statutowe) mogą być przygotowane na podstawie MSR w sytuacji, gdy:
•    podmiot jest emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, np. jest notowany na GPW w Warszawie. EOG obejmuje Polskę, inne państwa członkowskie EU, Norwegię, Islandię oraz Liechtenstein;
•    emitent papierów wartościowych ubiega się o dopuszczenie swoich papierów do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów EOG;
•    emitent papierów wartościowych zamierza ubiegać się o dopuszczenie swoich papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów EOG;
•    podmiot wchodzi w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR;
•    podmiot jest oddziałem przedsiębiorcy zagranicznego, który sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR.

Przedsiębiorstwa sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, stosują przepisy ustawy o rachunkowości oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR. Natomiast jednostki, które nie są zobowiązane do stosowania MSR, tylko w przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego mogą wykorzystać rozwiązania przyjęte w MSR do zagadnień nieuregulowanych przepisami ustawy o rachunkowości i jest to możliwość jednostki a nie jej obowiązek.

Jesteś zainteresowany szkoleniami zamkniętymi
przygotowanymi zgodnie z potrzebami Twojej firmy?

Zadzwoń!
  • Warszawa zadzwoń 22 583 10 00
  • Katowice zadzwoń 32 353 09 26
zamknij
zamknij

zamknij

Dbamy o Twoją prywatność

Poprzez wykorzystanie ciasteczek oraz technologiom pokrewnym, jesteśmy w stanie dostosować prezentowane Ci treści. Zgoda na zapisywanie informacji w Twojej przeglądarce oraz ich używanie i przetwarzanie (włączając profilowanie oraz analizy rynkowe i statystyczne) umożliwia nam lepsze dopasowanie oferty do Twoich potrzeb i zainteresowań. Odpowiedzialność za zarządzanie Twoimi danymi ponosi Centrum Szkoleniowe FRR wraz z wybranymi partnerami, z którymi nawiązaliśmy współpracę.

Dane są przetwarzane w celu udoskonalenia użytkowania naszych serwisów, generowania danych statystycznych oraz poprawy ogólnej funkcjonalności naszej strony. Klikając przycisk "Zgadzam się", wyrażasz zgodę na marketingowe i statystyczne wykorzystanie plików cookies przez platformę FRR oraz partnerów.

Pamiętaj, że zgoda jest całkowicie dobrowolna. Swój wybór możesz zmodyfikować na stronie Polityki prywatności.

Kliknij polityka cookies, aby dowiedzieć się więcej, w tym jak zarządzać plikami cookies za pośrednictwem swojej przeglądarki internetowej.

Wybór zgód

Wyświetl szczegóły