Faktura zaliczkowa a brak płatności

Zdarzają się sytuacje, w których podatnik zgodnie z przepisami wystawi fakturę zaliczkową na 30 dni przed jej otrzymaniem, lecz transakcja ostatecznie nie dojdzie do skutku. W związku z tym powstaje pytanie, jak należałoby potraktować taką fakturę oraz w jaki sposób uniknąć zapłaty podatku wykazanego na “pustej” fakturze?

Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Jest to przepis krajowy będący odpowiednikiem unijnego art. 203 Dyrektywy 2006/112/WE:, który stanowi, że Każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze, jest zobowiązana do zapłaty VAT. Zatem należałoby stwierdzić, że faktura z wykazaną kwotą podatku VAT, wprowadzona do obrotu prawnego powoduje konieczność zapłaty tego podatku.

W przypadku gdy przedsiębiorca wystawi fakturę zaliczkową i nie otrzymał płatności w ciągu 30 dni od jej wystawienia, można przyjąć, że mamy do czynienia z tzw. “pustą fakturą”. Tym samym informacje uwzględnione na takim dokumencie nie są zgodne ze stanem faktycznym. Nie będzie miało znaczenia, czy do płatności doszło, czy została otrzymana z opóźnieniem. Co ważne, istnieje ryzyko, że kontrahent dysponując pustą fakturą, mógł dokonać odliczenia podatku VAT niezgodnie z przepisami.

Pusta faktura nie powinna zostać wykazana w deklaracji VAT za dany okres rozliczeniowy, jeżeli nie dokumentowała faktycznego zdarzenia gospodarczego, jakim jest fakt otrzymania zaliczki od kontrahenta. Co ważne, jak wskazuje Ministerstwo Finansów, podatnik, który wystawił fakturę zaliczkową i nie otrzymał w ciągu 30 dni zapłaty, powinien wyeliminować fakturę z obrotu gospodarczego po upływie 30 dni od jej wystawienia. Od tego bowiem momentu staje się pustą fakturą i zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy mają obowiązek w odniesieniu do pustych faktur, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego.

Zapraszamy na szkolenia organizowane przez Fundację Rozwoju Rachunkowości dotyczące faktur VAT.

WarszawaKatowice Gdańsk Olsztyn Rzeszów

Autor: Izabela Jośko