Od niedawna małe jednostki mogą ewidencjonować umowy leasingu wedle zasad podatkowych nawet w przypadku, gdy ich sprawozdania podlegają audytowi. Jeżeli dotychczas ujmowały je jako leasing finansowy, to muszą zadbać o zapewnienie porównywalności danych.
Spółka spełniająca kryteria do korzystania z uproszczeń zawartych w ustawie o rachunkowości określonych dla małych jednostek, jak dotąd używała przepisów ustawy w całym zakresie dlatego, że jej sprawozdania finansowe podlegały obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta. Natomiast jeśli spółka zawarła umowę leasingu, to na potrzeby bilansowe były one ujmowane w księgach (aktywa stałe) zgodnie z art. 3 ust 4 ustawy o rachunkowości.
Powstaje zatem pytanie: czy umowy leasingowe, które ujmowane były do tej pory na zasadach obowiązujących jednostki, których sprawozdanie podlegało badaniu, a korzystają obecnie z uproszczenia dla małych jednostek, powinny zostać przerejestrowane lub w jakiś specjalny sposób prezentowane w sprawozdaniu?
Katalog jednostek, które mają prawo zastosować uproszczenia przy kwalifikacji umów leasingu określa ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1333)
Art. 3 ust 4 ustawy o rachunkowości: „jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana dalej finansującym, oddaje drugiej stronie, zwanej dalej korzystającym, środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:”
1) Przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta;
2) Zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;
3) Okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu. Prawo własności przedmiotu umowy może być po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego;
4) Suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90 % wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie;
5) Zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;
6) Przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający;
7) Przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.
Wobec powyższego, jednostka musi rozliczać oraz kwalifikować takie umowy jako leasing finansowy, nawet gdyby podatkowo były one traktowane jako leasing operacyjny. Przeważnie umowy leasingowe wypełniają choć jeden z wymienionych w ustawie o rachunkowości warunków i dla celów bilansowych klasyfikuje się je jako leasing finansowy.
Obowiązujące limity
W ustawie o rachunkowości art.3 ust 6 mówi, że wybrane jednostki mogą kwalifikować umowy leasingu według zasad określonych w przepisach podatkowych, zatem rozliczać je jak leasing operacyjny.
Zgodnie ze zmienionym ust. 6 w art. 3 jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
1) 17 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
2) 34 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
3) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
– mogą sklasyfikować umowy leasingu adekwatnie co do zasad umówionych w przepisach podatkowych i nie stosować art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o rachunkowości. Jednostki te pomimo że mogą wypełniać kryteria zobowiązujące do badania sprawozdania finansowego, mogą klasyfikować oraz rozliczać umowy leasingowe w księgach rachunkowych jako leasing operacyjny, a nie jako leasing finansowy.
Jak dotąd opierając się na art. 64 z uproszczeń tych mogły skorzystać tylko jednostki, których roczne sprawozdania finansowe nie podlegały obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta. Po wprowadzonych zmianach uproszczenia odnosić się do dużo szerszego katalogu jednostek.
Koszty usług
W sytuacji użycia uproszczeń określonych w art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości umowę leasingu ujmuje się w księgach rachunkowych jako leasing operacyjny a przedmiot umowy leasingu operacyjnego zalicza się do aktywów trwałych finansującego (leasingodawcy) i to właśnie on dokonuje odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu.
Leasingobiorca natomiast nie ujmuje przedmiotu leasingu w swojej ewidencji bilansowej. W celach kontrolnych może ująć przedmiot leasingu w ewidencji pozabilansowej jednostronnym zapisem:
– Wn 09-0 „Obce środki trwałe”
– w analityce: obce środki trwałe w leasingu operacyjnym.
Ewidencji w księgach korzystającego podlegają jedynie opłaty leasingowe. Opłaty te obciążają koszty działalności oraz są ewidencjonowane na podstawie otrzymanych przez (korzystającego) leasingobiorcę faktur VAT.
Konieczne przekształcenia
Jednostka stosująca uproszczenie w zakresie rozliczania w księgach rachunkowych umów leasingowych, musi:
a) wprowadzić stosowne zmiany w ustanowionych zasadach rachunkowości;
b) w sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy, w którym zmiany te zaszły, powinna podać powody tych zmian, sprecyzować ich wpływ na wynik finansowy oraz zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego odnoszących się do roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym wprowadzono zmiany.
Należy podkreślić, że zmiana zasad rozliczania umowy leasingowej z leasingu finansowego na leasing operacyjny w wyniku zastosowania uproszczeń będzie skutkować wycofaniem z ewidencji księgowej oraz bilansu:
– pozycji rzeczowego majątku trwałego stanowiącego przedmioty umów leasingu- po stronie aktywów,
– wartości zobowiązań z tytułu umowy leasingu- po stronie pasywów
– przynależnego do tych pozycji podatku odroczonego.
Proces wyksięgowania środków trwałych oraz zobowiązań powoduje że konieczne będzie także wyksięgowanie jak dotąd ujętych kosztów amortyzacji, odsetek, podatku odroczonego oraz ujęcia faktur tak, jak podatkowo przy leasingu operacyjnym.
Umowa leasingu- leasing finansowy
Umowę leasingu ujmuje się w księgach jako leasing finansowy, w przypadku kiedy spełnia co najmniej jeden z niżej wymienionych warunków:
1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego (leasingobiorcę) po zamknięciu okresu, na który została zawarta;
2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego (leasingobiorcę) po zamknięciu okresu, na jaki została zawarta, po wartości mniejszej od wartości rynkowej z dnia nabycia;
3) okres, na jaki została zawarta umowa, odpowiada w przeważającej części spodziewanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego (nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu).
4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy oraz przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień.
5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym następnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu bądź przedłużenia dotychczasowej umowy na warunkach bardziej preferencyjnych od przewidzianych w dotychczasowej umowie;
6) zakłada możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszystkie powstałe z tego tytułu koszty oraz straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający;
7) przedmiot umowy został przysposobiony do indywidualnych potrzeb korzystającego. Może on być stosowany jedynie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian.
Podsumowując, zgodnie z ustawa o rachunkowości a także KRS 7 jakakolwiek jednostka, która prowadzi księgi rachunkowe musi określić w zasadach (polityce) rachunkowości m.in. zasady klasyfikacji oraz grupowania zdarzeń gospodarczych do właściwych pozycji sprawozdania finansowego zgodnie z ich istotą jako składników aktywów a także pasywów.
Obecnie jednostka korzystając z ww. zasad może przyjąć, że będzie używać uproszczenia – zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości- jak również tych dotyczących kwalifikacji i ewidencji umów leasingowych.
Oprócz tego, żeby jednostka mogła zastosować uproszczenia przewidziane dla jednostek małych czy też mikro, organ zatwierdzający jest zobowiązany podjąć właściwą uchwałę w tej sprawie.
Decydując się na zastosowanie uproszczenia w zakresie kwalifikacji umów leasingu, trzeba rozpatrzyć, czy jej następstwa będzie można przyjąć za mało istotne dla rzetelności zobrazowaniu sytuacji firmy w sprawozdaniu finansowym. W przeciwnym wypadku podmiotowo nie będzie możliwe skorzystanie z niego.
Aktualnie Centrum Szkoleniowe FRR organizuje szkolenie „NAJNOWSZE ZMIANY W LEASINGU OPERACYJNYM I FINANSOWYM - ujęcie praktyczne w prawie bilansowym oraz podatkowym - bieżące orzecznictwo” w WARSZAWIE.
Celem szkolenia jest przekazanie uczestnikom szkolenia praktycznych rozwiązań w zakresie ewidencji zdarzeń gospodarczych wynikających z zawarcia leasingu operacyjnego bądź finansowego z uwzględnieniem aspektów podatkowych. W aspekcie przepisów podatkowych obejmuje podatek dochodowy, podatek od towarów i usług oraz przepisy bilansowe. Szkolenie ma charakter warsztatowy. Podczas szkolenia jest przewidziany czas na dyskusje i indywidualne konsultacje.
Uczestnicząc w szkoleniu:
• zapoznasz się z aktualnym stanem prawnym w zakresie ewidencji i rozliczania leasingu operacyjnego i finansowego,
• uzyskasz praktyczne wskazówki do podatkowego ujęcia leasingu w oparciu o interpretacje indywidualne i orzecznictwo.
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą szkoleń!
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r., poz. 1333)
2. pkfpolska.pl
3. fmleasing.pl
4. pit-news.pl
5. emsr.pl
6. kasiajankowska.pl
7. gazetapodatnika.pl
8. egzetafk.pl
Menu
Menu
