Przepisy dotyczące hipotetycznego podatku zostały zawarte w art. 26 ustawy PIT (Polski Ład 2.0) i mają zastosowanie do podatników, którzy w 2022 roku uzyskali przychody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej: ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy a także z pozarolniczej działalności gospodarczej - w wysokości od 68.412 zł do 133.692 zł. W przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą należy uwzględnić przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów, z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne.
Hipotetyczny podatek należny za 2022 rok oblicza się od przychodów uzyskanych w 2022 r., zgodnie z przepisami ustawy o PDOF w brzmieniu nadanym ustawą Polski Ład 2.0, czyli:
- uwzględnia się ulgę dla klasy średniej w brzmieniu z dnia 30 czerwca 2022 r. oraz
- uwzględnia się skalę podatkową z dnia 30 czerwca 2022 r.
Ewentualną kwotę podatku dochodowego PIT do zwrotu będzie traktowało się na równi z nadpłatą (art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej) a urząd skarbowy będzie informował podatnika o kwocie do zwrotu w terminie 21 dni od dnia złożenia zeznania.
W związku ze zmianą zasad opodatkowania dochodów podatników PIT w ciągu roku podatkowego początkowo zapowiadano samodzielną możliwość wyboru przez podatników zasad rozliczenia dochodów za 2022 rok.
Ministerstwo Finansów wyjaśniło jednak, że "(...) W aplikacji Twój e-PIT na podatników podatku PIT, którzy opodatkowują swoje dochody według skali podatkowej, będzie czekać jedno rozliczenie za 2022 r. Krajowa Administracja Skarbowa przygotuje je według zasad opodatkowania obowiązujących na dzień 31 grudnia 2022 r., czyli według skali ze stawkami 12% i 32% oraz z pominięciem tzw. ulgi dla klasy średniej. Podatnicy, którzy zeznanie PIT-36 albo PIT-37 złożą nie korzystając z aplikacji Twój e-PIT (np. złożą je w formie papierowej), obliczą podatek według tych samych zasad, tj. stosując skalę ze stawkami 12% i 32% oraz nie stosując tzw. ulgi dla klasy średniej”.