Prosta spółka akcyjna – wiadomości ogólne

Prosta spółka akcyjna (PSA) może być zakładana na podobnych zasadach jak spółka z o.o., czyli w trybie tradycyjnym albo w trybie S24.

PSA wyposażona jest w osobowość prawną. W trybie tradycyjnym umowa spółki PSA musi być zawarta w formie aktu notarialnego, natomiast odrębnie trzeba wnieść wniosek do sądu rejestrowego i ponieść opłatę w wysokości 600 zł. W trybie S24 umowa spółki musi być zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy dostępnego w systemie S24 i również przez ten system składany jest wniosek o wpis do KRS z opłatą w wysokości 350 zł. Umowa spółki PSA nie podlega PCC.

W PSA występuje kapitał akcyjny (który pełni jednocześnie funkcję kapitału zapasowego) wyrażony w złotych o minimalnej wartości 1 zł. Wysokość kapitału akcyjnego nie jest określana w umowie spółki więc do zmian wysokości tego kapitału nie mają zastosowania przepisy o zmianie umowy spółki. Kapitał akcyjny stanowi kapitał podstawowy spółki w rozumieniu ustawy o rachunkowości i należy go wykazywać w wysokości wpisanej w KRS. Z kolei zadeklarowane, lecz niewniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału (art. 36 ust. 2aa ustawy o rachunkowości).

Kapitał akcyjny podlega wycenie nie rzadziej niż na dzień bilansowy, w wysokości wpisanej w rejestrze sądowym a mogą być przeznaczane na niego wniesione wkłady pieniężne lub wkłady niepieniężne/aporty). Wkłady niepieniężne wnoszone na kapitał akcyjny powinny być wnoszone według wartości godziwej w dniu objęcia akcji. W przypadku, gdy PSA jest rejestrowana w trybie S24, na pokrycie akcji pierwszej emisji mogą być wnoszone wyłącznie wkłady pieniężne.

Regulacje dotyczące PSA wprowadzają również nowe rozwiązania, z których można przykładowo wymienić możliwość wyboru modelu zarządzania spółką przez założycieli PSA. W prostej spółce akcyjnej można ustanowić zarząd, ewentualnie także radę nadzorczą albo zamiast nich radę dyrektorów - organ skupiający w sobie zarządzanie i nadzór nad spółką.

Ponadto PSA (jak pozostałe spółki kapitałowe) zobowiązana jest do stosowania ustawy o rachunkowości, w tym w szczególności do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych. W świetle ustawy o rachunkowości, kierownikiem jednostki w przypadku PSA jest członek zarządu albo dyrektor (członkowie zarządu albo dyrektorzy, gdy zarząd albo rada dyrektorów jest organem wieloosobowym), w zależności od tego, czy w spółce jest ustanowiony zarząd, czy rada dyrektorów. PSA musi również rozliczać podatek dochodowy zgodnie z regulaminami ustawy o PDOP.