Polski ustawodawca oprócz wprowadzenia przepisów unijnych dotyczącej raportowania uzgodnień transgranicznych, wprowadził do Ordynacji podatkowej przepisy dotyczące raportowania uzgodnień pomiędzy podmiotami typowo polskimi. Jednym słowem znacznie rozszerzył stosowanie przepisów „dyrektywy MDR” o schematy krajowe oraz uzgodnienia w zakresie podatku VAT.
Zgodnie z wyjaśnieniami ustawodawcy nowe „przepisy MDR” nakierowane są głównie na:
• umożliwienie szybkiego dostępu administracji skarbowej do informacji o potencjalnie agresywnym planowaniu,
• umożliwienie szybkiego dostępu administracji skarbowej do informacji o nadużyciach związanych z planowaniem podatkowy,
• umożliwienie szybkiego dostępu administracji skarbowej do informacji o podmiotach korzystających ze schematów podatkowych,
• zniechęcenie podatników do wdrażania uzgodnień mogących stanowić unikanie opodatkowania,
• zniechęcenie doradców do wdrażania u podatników uzgodnień mogących stanowić unikanie opodatkowania.
Celem wprowadzenia „przepisów MDR” jest również według ustawodawcy:
• dostarczenie administracji skarbowej informacji, która będzie wykorzystywana przez organy podatkowe do poprawy jakości systemu podatkowego,
• dostarczenie administracji skarbowej informacji, która umożliwi szybką reakcję w postaci zmian legislacyjnych.
Podatnicy powinni mieć na uwadze, że uznanie uzgodnienia za schemat podatkowy w rozumieniu „przepisów MDR” nie jest jednoznaczne z:
• objęciem tego uzgodnienia zakresem zastosowania klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania,
• objęciem tego uzgodnienia szczególnymi regulacjami przeciwdziałających unikaniu opodatkowania.
Poza tym trzeba pamiętać, że „przepisy MDR” mają znacznie szerszy zakres zastosowania niż przepisy nakierowane na zwalczanie unikania opodatkowania, co oznacza że uzgodnienia które jest dokonywane również z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, nie są wyłączone z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych.
Według wyjaśnień ustawodawcy zaraportowany schemat podatkowy nie będzie mieć w większości przypadków dla podatnika negatywnych konsekwencji, ale w przypadku braku zaraportowania uzgodnienia, które takiemu obowiązkowi podlega, mogą się pojawić bardzo dotkliwe sankcje karne.
Zgodnie z nowymi przepisami Ordynacji podatkowej uzgodnienie to czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowana lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem, lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego. Zgodnie z tą definicją - każde podatnika działanie można uznać za uzgodnienie.
Natomiast schematem podatkowym jest uzgodnienie, które:
• spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą, lub
• posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lub
• posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.
Zgodnie z wprowadzonymi do Ordynacji podatkowej definicjami - kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, w sytuacji gdy podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej, mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia. Spełnienie kryterium głównej korzyści nie oznacza automatycznie istnienia schematu. Mamy z nim do czynienia dopiero wówczas, gdy jednocześnie wystąpi jedna z tzw. ogólnych cech rozpoznawczych.
W przepisach ordynacji wymieniono 11 ogólnych cech rozpoznawczych. (patrz. podstawowe definicje MDR cz.1)
Do takich sytuacji – wystąpienie ogólnej cechy rozpoznawczej - dochodzi przykładowo gdy:
• doradca i spółka zobowiązali się do zachowania w tajemnicy uzgodnienia,
• wystąpi zwrot wynagrodzenia doradcy za wdrożenie uzgodnienia jeśli korzyść nie wystąpi,
• dojdzie do nabycia spółki ze stratą podatkową w celu wykorzystania tej straty,
• dojdzie do zmiany kwalifikacji dochodów (np. ze stosunku pracy na działalność gospodarczą);
• pomiędzy podmiotami powiązanymi dochodzi do transferu dochodów do krajów o niższym opodatkowaniu.
Z kolei w przypadku, gdy uzgodnienie posiada tzw. szczególną lub inną szczególną cechę rozpoznawczą, mamy do czynienia ze schematem MDR nawet wówczas, gdy kryterium głównej korzyści nie wystąpiło.
Aby odpowiedzieć na pytanie, co to jest schemat podatkowy należy wiedzieć co to są szczególne oraz inne szczególne cechy rozpoznawcze.
Szczególnych cech rozpoznawczych dotyczących schematów podatkowych jest 9.
Są to przykładowo:
• transakcje z rajami podatkowymi w ramach grupy podmiotów powiązanych;
• dokonywanie odpisów amortyzacyjnych jednocześnie w 2 lub więcej państwach;
• podwójne nieopodatkowanie tego samego dochodu;
• przeniesienia trudnych do wyceny składników majątkowych;
• przeniesienia funkcji, ryzyk lub aktywów, które wpłyną na istotne obniżenie rentowności podmiotu, który dokonuje tego przeniesienia;
• występowanie nieprzejrzystej struktury własności;
• korzystanie z określonych uproszczeń w zakresie cen transferowych wprowadzonych w danym kraju jednostronnie;
• rozwiązanie typu „safe harbour” dla pożyczek (wprowadzone do przepisów od 1 stycznia 2019 r.).
Innych szczególnych cech cechy rozpoznawczych dotyczących schematów podatkowych jest 4.
Wystąpią one wtedy, gdy w ramach uzgodnienia nastąpi przekroczenie określonych limitów w skali roku kalendarzowego.
W szczególności chodzi tu o:
• podatek odroczony 5.000.000 zł;
• brak obowiązku poboru podatku u źródła na kwotę 5.000.000 zł;
• różnicę w opodatkowaniu w Polsce i w kraju kontrahenta zagranicznego w wysokości 5.000.000 zł;
• dochody kontrahenta zagranicznego (bez transakcji towarowych) na kwotę 25.000.000 zł.
Rozpatrując definicję schematów podatkowych należy również pamiętać o definicji kwalifikowanego korzystającego, czyli podmiocie którego przychody, koszty lub aktywa przekraczają 10.000.000 EUR lub samo uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości powyżej 2.500.000 EUR.
Schematy krajowe podlegają raportowaniu tylko jeśli - dotyczą Kwalifikowanego Korzystającego, dlatego większość małych i mikro podmiotów oraz osoby fizyczne mogą uniknąć obowiązków raportowania.
Niemniej Kwalifikowany Korzystający „niejako zaraża” koniecznością wykonywania raportów podatkowych także podmioty powiązane.
Odpowiadając na pytanie co to jest schemat podatkowy należy mieć więc na uwadze, że:
• niedawno wprowadzone przepisy Ordynacji podatkowej rozszerzają stosowanie dyrektywy MDR również o raportowanie uzgodnień pomiędzy podmiotami polskimi;
• schemat podatkowy to pojęcie znacznie szersze niż optymalizacja podatkowa;
• schemat podatkowy to pojęcie znacznie szersze niż obejście prawa podatkowego;
• schemat podatkowy to pojęcie znacznie szersze niż korzyść podatkowa;
• obowiązek raportowania schematu podatkowego może dotyczyć także sytuacji, w których korzyść podatkowa w ogóle nie wystąpi;
• zagadnienie schematów podatkowych dotyczy zasadniczo wszystkich podatników.
______________
Zobacz także inne aktualności z serii "Schematy podatkowe MDR":
1. Podstawowe definicje cz. 1
2. Podstawowe definicje cz. 2
3. Co to jest schemat podatkowy (bieżący artykuł)
4. Obowiązek przekazywania informacji przez Promotora
5. Obowiązek przekazywania informacji przez Korzystającego
6. Obowiązek przekazywania informacji przez Wspomagającego
7. Raport MDR-1, MDR-2, MDR-3
8. Kryterium głównej korzyści
Menu
Menu
