Od 1 września 2016 r. nadejdzie koniec syndromu pierwszej dniówki! Pracodawca będzie zobowiązany do podpisania z pracownikiem umowy przed dopuszczeniem go do pracy. Do tej pory ustawodawca biernie pozwalał na łatwe zatrudnianie pracowników na czarno m.in. dlatego, że PIP nie dysponuje żadnymi skutecznymi instrumentami do karania pracodawców.
Art. 29 ust. 2 Kodeksu Pracy określa, że umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.
W praktyce oznacza to, że pracownik może wykonywać obowiązki służbowe na czarno bez żadnej umowy tak długo, dopóki do pracodawcy nie przybędzie kontrola z Państwowej Inspekcji Pracy. Wówczas pracodawca oraz pracownik (często nie mając innego wyjścia) oznajmiają, że to pierwszy dzień pracy, natomiast umowa jest w przygotowaniu. Wówczas mamy do czynienia z tzw. syndromem pierwszej dniówki - jednym z wielu polskich przepisów, który nie przystaje do współczesnych realiów.
Nowelizacja Kodeksu Pracy ma na celu zapobiec takim oszustwom. Z momentem, kiedy wejdzie w życie, pisemna umowa o pracę bądź pisemne poświadczenie ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę, będzie musiało być wręczone pracobiorcy przed dopuszczeniem go do pracy. Natomiast drugi egzemplarz ma obowiązek posiadać pracodawca.
Za brak potwierdzenia na piśmie warunków umowy przed dopuszczeniem pracownika do pracy, pracodawcy grozić będzie kara grzywny w wysokości od 1000zł do 30000zł. Rządowy projekt ustawy nowelizującej kodeks pracy zakłada także konieczność zapoznania zatrudnionego z regulaminem pracy przed dopuszczeniem go do niej.
Nareszcie nadszedł czas na doprowadzenie do ładu warunki pracowników oraz podjęcie walki z licznymi nieprawidłowościami. Zaproponowane reformy dałyby pracownikom większe bezpieczeństwo, wzmocnienie praw pracowniczych, stabilność, komfort oraz gwarancję legalnego zatrudnienia począwszy już od pierwszego dnia pracy. Dotychczas obowiązujące przepisy określały, że umowę trzeba przedstawić pracobiorcy do końca pierwszego dnia zatrudnienia. W trakcie licznych kontroli inspektorów PIP osoby, które nie posiadały umowy, były wskazywane jako pracujące w przedsiębiorstwie dopiero pierwszy dzień – a jak powszechnie wiadomo nie jest to przeważnie informacja prawdziwa.
Jak wynika ze sprawozdania PIP z 2014 r. nielegalne zatrudnienie zaobserwowano w 18% skontrolowanych podmiotów, a nieprawidłowości obejmowały ok. 10 tysięcy pracowników objętych procesem kontroli. Nielegalne zatrudnianie najczęściej miało miejsce w takich obszarach gospodarki jak: transport, usługi gastronomiczne i budowlane, magazynowanie.
Wprowadzone od 1 września 2016 roku zmiany, poprzez nowelizacje Kodeksu Pracy, ułatwią pracownikom dochodzenia swoich uprawnień wynikających ze stosunku pracy, przysługujących im świadczeń jak również korzystania z ubezpieczeń społecznych. Co się zaś tyczy Państwowej Inspekcji Pracy zyska ona bardziej skuteczny instrument do efektywnej kontroli w zakresie legalnego zatrudnienia pracowników, ponieważ pracodawca nie będzie mógł uzasadniać, że pracownik jest zatrudniony pierwszy dzień.
Opisane powyżej zmiany na pewno nie zlikwidują całkowicie nielegalnego zatrudnienia oraz problemu szarej strefy, ponieważ pracodawcy mogą sfałszować dokumenty w porozumieniu z pracownikiem w dniu przeprowadzanej kontroli. W przypadku, kiedy ktoś chce zatrudniać na czarno, a ktoś inny pracować na tych zasadach, to zawsze znajdzie się sposób. Mniej roztropni pracownicy ukrywają się – opowieści inspektorów PIP o tym, jak bawią się w chowanego z pracującymi na czarno, to nie żart. Aktualnie brakuje zharmonizowania pomiędzy urzędami takimi jak PIP, US, ZUS.
Nowelizacja przepisów Kodeksu Pracy raczej nie jest lekiem na całe zło, ponieważ pracodawcy zawsze mogą wykreować wątpliwość, którą każda ze stron może zinterpretować na swoją korzyść. Lecz należy pamiętać, że nowelizacja KP będzie dla Państwowej Inspekcji Pracy w sprawach oczywistych znacznym ułatwieniem.
Zapraszamy Państwa do uczestnictwa w szkoleniu REWOLUCYJNE ZMIANY W PRAWIE PRACY 2016 organizowanym przez Centrum Szkoleniowe FRR w KATOWICACH oraz WARSZAWIE.
źródła:
1.serwisy.gazetaprawna.pl
2.bankier.pl
3.dyskusja.biz
4.polskieradio.pl
Menu
Menu
