Praca powyżej dobowej lub średniotygodniowej normy czasu pracy oraz powyżej wydłużonego dobowego wymiaru czasu pracy jest pracą w tzw. „nadgodzinach”.
Pracodawca może zarządzić jej wykonywanie w razie:
• konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony zdrowia lub życia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
• wystąpienia szczególnych potrzeb po stronie pracodawcy.
W drugim z wymienionych przypadków liczba nadgodzin nie może być jednak dowolna, ponieważ pracodawca jest w tym zakresie związany wymogiem przestrzegania rocznego limitu nadgodzin, wynoszącego zgodnie z przepisami 150 nadgodzin w roku (dla kierowców limit ten wynosi 260 nadgodzin w ciągu roku). Kodeks pracy, dopuszcza również określenie tego limitu na innym - wyższym poziomie.
Łączona norma czasu pracy, określona w art. 131 § 1 K.p., stanowi, że tygodniowy czas pracy, łącznie z nadgodzinami, nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin na tydzień. Dlatego w przypadku pracownika, którego urlop wypoczynkowy ma wymiar 26 dni - roczna pula nadgodzin wynosi łącznie 376 w ciągu roku. Należy mieć również na uwadze, że pracownic w ciąży oraz pracowników młodocianych dotyczy bezwzględny zakaz pracy w nadgodzinach.
Z kolei zawierając umowę o pracę na niepełny etat, strony muszą obowiązkowo określić liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, przekroczenie której uprawnia pracownika do dodatku do wynagrodzenia jak za nadgodziny. Praca w tym przedziale czasowym nie jest typową pracą w „nadgodzinach”, bowiem taka występuje dopiero po przekroczeniu norm ogólnych, czyli 8 godzin pracy na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym. Przepisy Kodeksu pracy nie określają, w jaki sposób ustalać ten limit. Niezależnie od przyjętej metody, bezsensowne jest przyjęcie tego limitu na poziomie odpowiadającym normom czasu pracy dla pełnego etatu – ponieważ w tym przypadku prawo do nadgodzin wynika z samego K.p. bez konieczności dalszych ustaleń umownych. Dlatego w praktyce limit godzin dla niepełnoetatowca ustala się poniżej podstawowych norm czasu pracy, oraz powyżej niepełnego wymiaru etatu wynikającego z zawartej umowy o pracę.
Menu
Menu
