Rewitalizacja jest procesem wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji, na podstawie gminnego programu rewitalizacji.
(Art. 2, ust. 1, Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777)
Rewitalizacja – wyprowadzenie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez przedsięwzięcia całościowe (integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki), skoncentrowane terytorialnie
i prowadzone we współpracy z lokalną społecznością, w sposób zaplanowany oraz zintegrowany przez określenie i realizację programów rewitalizacji
(Narodowy Plan rewitalizacji 2022. Założenia, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, 2014 r.)
Pojęcie rewitalizacja pochodzi z języka łacińskiego, od słowa vitalis - „żywotny”, a przedrostek re oznacza: „ponownie, „znów”. Zatem razem oznacza „ponowne ożywienie”, „przywrócenie do życia”. Przez „ożywienie/przywrócenie do życia” obszaru czy dzielnicy należy rozumieć przywrócenie im pierwotnej funkcji, którą jest użytkowanie przez ludzi.
Nieodzownym oraz naturalnym obszarem procesów rozwojowych miast jest stały i ciągły proces przeobrażeń lokalnych i miejskich, który łączy założenia infrastrukturalne z ograniczaniem nieprzyjaznych zjawisk społecznych, jak również podejmowaniem działań
w zakresie kultury oraz ekologii. Rewitalizacja dotyczy kompleksowych działań, które są podejmowane na terenach miasta,
a szczególnie w dzielnicach, które są zdegradowane pod względem przestrzennym, społecznym, gospodarczym, infrastrukturalnym, komunikacyjnym i funkcjonalnym.
Rewitalizacja stanowi ważny element rozwoju społeczno-gospodarczego regionów, ponieważ prowadzi do polepszania jakości życia lokalnej wspólnoty. Poprawa ta rozumiana jest jako zapewnienie bezpieczeństwa, przyzwoitych warunków mieszkaniowych, opieki zdrowotnej, warunków kształcenia, poprawy stanu środowiska naturalnego oraz kulturowego, przywrócenie pożądanego ładu
w przestrzeni miejskiej, wzrost aktywności gospodarczej oraz odbudowy więzi społecznych. Proces ten powinien mieć zharmonizowany charakter oraz być dokonywany jednolicie z zasadami zrównoważonego rozwoju, efektywnie godząc względy społeczne, przestrzenne, ekonomiczne, kulturalne, budowlano-inwestycyjne i ekologiczne w ramach określonego celu.
Aktualnie rewitalizacja stanowi bardzo skomplikowane, kompleksowe oraz czasochłonne zadanie, które jest realizowane przy uczestnictwie funduszy europejskich. Obecnie na rewitalizację przeznaczono ze środków UE na lata 2014-2020 ok. 25 mln zł,
a z budżetu państwa 1 mld 446 mln zł. Środki finansowe będą osiągalne w ramach Krajowych Programów Operacyjnych oraz Regionalnych Programów Operacyjnych w 16 województwach.
Wszystkie zadania, które są związane z rewitalizacją, są możliwe do realizacji na terenie miast w gminach miejskich i miejsko-wiejskich. Interesariuszami, czyli podmiotami realizującymi projekty rewitalizacyjne mogą być:
1. mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego;
2. mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1;
3. podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą;
4. podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe
i grupy nieformalne;
5. jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne;
6. organy władzy publicznej;
7. podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa.
(Art. 2 ust.2, Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777).)
Podstawa prawna:
W dniu 18 listopada 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. poz. 1777), która jest pierwszym aktem prawnym poświęconym w całości problematyce rewitalizacji. Ustawa wprowadza nowe rozwiązania, które mają
na celu uporządkowanie procesu rewitalizacji, a także mają wprowadzić jednolitą drogę proceduralną dla tworzenia gminnych programów rewitalizacji, w szczególności w sferze: mieszkalnictwa, ochrony środowiska, edukacji, rynku pracy, ochrony zabytków, kultury i sportu. Ponadto w ramach finansowych środków publicznych (krajowych i wspólnotowych) przewidziano finansowanie działań w ramach kompleksowych programów rewitalizacji. Procesy rewitalizacyjne będą wspierane zaprojektowanymi planami informacji i edukacji. Pomoc merytoryczną, która będzie obejmować m.in. projekty pilotażowe w zakresie rewitalizacji, które są wsparciem dla samorządów, stanowić będą wzorcowe rozwiązania w prowadzonych przedsięwzięciach rewitalizacyjnych, dostępne w ramach tworzonych baz danych i centrów wiedzy.
Opierając się na dokumentach, które zostały przygotowane w celu wsparcia planowania rewitalizacji w gminach, należy
w szczególności uwzględnić „Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020”. W dokumencie tym określono warunki, jakie muszą spełniać projekty rewitalizacyjne, aby zostały zakwalifikowane do wsparcia ze środków z UE, a tym samym otrzymywały preferencje np. : ułatwienia w konkursach, szansa na pozakonkursowe nabory, profilowanie kryteriów wyboru projektów. Podsumowując - brak gminnego planu rewitalizacji oznacza brak dofinansowania ze środków unijnych na zadania w tym obszarze.
Aktualnie prowadzimy szkolenie GMINNY PLAN REWITALIZACJI w Katowicach oraz w Warszawie, które jest skierowane do szerokiego grona osób, które będą brały udział lub obecnie uczestniczą w różnego typu procesach rewitalizacji: pracowników administracji publicznej, w szczególności samorządów gminnych i wojewódzkich, przedstawicieli organizacji pożytku publicznego, a także aktywnych przedstawicieli lokalnych społeczności.
Głównym celem szkolenia jest wzbogacenie wiedzy oraz umiejętności uczestników w szczególności w 2 kierunkach, tj. wiedzy ogólnej o procesach rozwoju oraz zarządzaniu tymi procesami, a także wiedzy szczegółowej związanej z rewitalizacją, która jest niezbędna przy realizacji poszczególnych działań. Omówione zostaną także źródeł i zasad finansowania rewitalizacji.
Szkolenia będą miały formę otwartą, a prowadzącym jest Adam Osenkowski, ekspert i praktyk w zakresie zamówień publicznych. Zajmuje się doradztwem, zarządzaniem i koordynacją projektów UE. Bliska jest mu również ochrona środowiska i działania proekologiczne. Tworzy wnioski o dofinansowanie, a także sprawuje nadzór nad zamówieniami publicznymi.
Powyższe szkolenie jest odpowiedzią na dylematy m.in. samorządowców, które są związane z procesem tworzenia Gminnych Programów Rewitalizacji - szczególnie istotnych w kontekście naborów wniosków planowanych do realizacji w czerwcu 2016 roku.
Menu
Menu
