Mierniki strategiczne w HR
Grupa mierników strategicznych funkcji personalnej skupia swoją uwagę na przychodach, zyskach i kosztach, związanych z kapitałem ludzkim w przedsiębiorstwie. Stanowią one podstawę do bieżącego zarządzania firmą oraz do planowania przyszłej działalności
w obszarze zasobów ludzkich. Główne KPI strategiczne to:
- Wartość dodana kapitału ludzkiego (HCVA Human Capital Value Added) – wskaźnik ten pokazuje zysk firmy, jaki generuje jeden pracownik. Jest to jeden z ważniejszych KPI, ponieważ pokazuje on jaką wartość dodaną tworzą pracownicy dla firmy (w przeliczeniu na etaty).
WARTOŚĆ DODANA KAPITAŁU LUDZKIEGO = [ przychody - (koszty operacyjne - całkowity koszt pracowników)] / liczba pracowników (etaty)
- Przychody z kapitału ludzkiego na jeden etat (HCR Human Capital Revenue) – wskaźnik ten określa, ile przychodu ze sprzedaży wyrobów, towarów i materiałów generuje każdy z pracowników.
PRZYCHODY Z KAPITAŁU LUDZKIEGO = (przychody ze sprzedaży wyrobów, towarów, materiałów) / liczba pracowników (etaty)
- Przychód z kapitału ludzkiego (HCRI Human Capital Revenue Index) – wskaźnik pokazuje, ile sprzedaży generuje jedna złotówka całkowitego kosztu pracowników.
PRZYCHODY Z KAPITAŁU LUDZKIEGO = (przychody - całkowity koszt pracowników) / całkowity koszt pracowników
- Wskaźnik zwrotu z kapitału ludzkiego (HCROI Human Capital Return On Investment) – wskaźnik pokazuje, ile zysku operacyjnego generuje każda złotówka całkowitego kosztu pracowników
WSKAŹNIK ZWROTU Z KAPITAŁU LUDZKIEGO = [ przychody - (koszty operacyjne - całkowity koszt pracowników)] / całkowity koszt pracowników
- Wskaźnik kosztów kapitału ludzkiego – wskaźnik pokazuje, ile wynosi koszt całkowity zatrudnienia jednego pracownika (etatu).
WSKAŹNIK KOSZTU KAPITAŁU LUDZKIEGO = całkowity koszt pracowników (łącznie z benefitami, absencjami, fluktuacją) / liczba pracowników (etaty)
- Wskaźnik udziału kosztu kapitału ludzkiego w kosztach całej firmy – pokazuje, jaki udział procentowy koszty kapitału ludzkiego stanowią w kosztach przedsiębiorstwa ogółem.
WSKAŹNIK UDZIAŁU KOSZTU KAPITAŁU LUDZKIEGO W KOSZTACH CAŁEJ FIRMY = całkowity koszt pracowników (łącznie z benefitami, absencjami, fluktuacją) / koszyy firmy ogółem
Mierniki obsługi kadrowej w przedsiębiorstwie
Kolejną grupą wskaźników w obszarze HR są wskaźniki określające jakość i koszt prowadzonej polityki kadrowej. Główne KPI w tej dziedzinie to:
- Wskaźnik dostępu do usług kadrowych – liczony jako iloraz etatów w dziale kadrowym przez całkowitą liczbę etatów w firmie. Informuje o dostępności usług kadrowych przypadających na jednego pracownika.
- Współczynnik obciążenia zasobów ludzkich – liczba etatów w przedsiębiorstwie dzielona przez liczbę etatów w dziale zasobów ludzkich. Informuje o ilości etatów w przedsiębiorstwie, dla których świadczy usługi jeden etat działu zasobów ludzkich.
- Współczynnik udziału kosztów zasobów ludzkich w kosztach całej organizacji – pokazuje, jaką część w złotówce kosztów przedsiębiorstwa stanowią koszty działu zasobów ludzkich. Liczony jest jako iloraz kosztów działu zasobów ludzkich przez koszty ogółem przedsiębiorstwa.
- Współczynnik kosztów przypadających na pracownika – pokazuje, ile kosztuje obsługa kadrowa jednego etatu w jednostce. Liczony jest jako iloraz kosztów działu zasobów ludzkich przez liczbę etatów w firmie.
Mierniki fluktuacji i absencji
Celem każdej firmy jest ograniczenie zjawiska fluktuacji, ponieważ generuje ona dodatkowe koszty oraz wprowadza dezorganizację pracy w przedsiębiorstwie, związaną
z poszukiwaniami i szkoleniami dla nowych pracowników. Dodatkowo, należy śledzić
i monitorować ilość i rodzaj absencji oraz jej koszt. Główne wskaźniki w tej grupie to:
- Wskaźnik fluktuacji – wyliczany jako iloraz liczby pracowników, którzy odeszli z firmy
w ostatnim roku przez przeciętną liczbę pracowników zatrudnionych w roku obecnym. Wskaźnik pokazuje procentowy udział odejść w stosunku do liczby zatrudnionych. - Wskaźnik stabilizacji – wyliczany jako iloraz liczby pracowników, którzy przepracowali w jednostce przynajmniej rok czasu przez liczbę pracowników zatrudnionych rok wcześniej. Wskaźnik pokazuje procentowy udział pracowników pracujących w firmie powyżej jednego roku, w stosunku do liczby zatrudnionych.
- Wskaźnik fluktuacji dobrowolnej – liczony jako iloraz liczby pracowników dobrowolnie odchodzących z firmy przez ogólną liczbę zatrudnionych.
- Wskaźnik fluktuacji niedobrowolnej – liczony jako iloraz liczby pracowników zwolnionych przez pracodawcę przez ogólną liczbę pracowników.
- Współczynnik przyjęć – liczony jako iloraz liczby pracowników nowo przyjętych do pracy przez ogólną liczbę pracowników. Pokazuje procentowy udział pracowników nowo zatrudnionych w ogólnej liczbie pracowników.
- Wskaźnik absencji – liczony jako iloraz liczby wszystkich dni opuszczonych przez pracowników w danym roku przez liczbę dni roboczych w roku obecnym. Obrazuje procentowy udział nieobecności pracowników w dostępnym w roku czasie pracy.
- Koszt absencji – mówi o kwocie wynagrodzeń straconej z powodu nieobecności pracowników, w przeliczeniu na jeden etat.
KOSZT ABSENCJI = (wskaźnik absencji * suma kosztów wynagrodzeń ) / liczba pracowników przeliczona na pełen etat
Mierniki rozwoju pracowników (szkolenia)
W tej grupie znajdują się wskaźniki pokazujące rozwój pracownika poprzez udział w szkoleniach i kursach. Ta grupa wskaźników pozwoli na określenie kosztów, wyników i czasu trwania szkoleń pracowników. Główne wskaźniki z tej grupy to:
- Liczba dni szkoleniowych na pracownika – liczona jako iloraz liczby dni szkoleniowych w danym okresie przez liczbę pracowników w organizacji.
- Koszt szkolenia jednego pracownika – liczony jako iloraz sumy kosztów szkoleń w danym okresie przez liczbę pracowników w przedsiębiorstwie.
- Struktura szkoleń – procentowy udział poszczególnych rodzajów szkoleń w całości liczby szkoleń (np. procent szkoleń handlowych, personalnych w całej liczbie szkoleń).
- Średnia ocena szkolenia – wyliczana na podstawie ankiet, oceniających każde z odbytych szkoleń.
Mierniki rekrutacji
Kolejną grupą ważnych KPI w dziale personalnym są wskaźniki obrazujące wydajności i koszt procesu rekrutacji nowych pracowników. Grupa pozwala zmierzyć koszt i skuteczność pracy działu zasobów ludzkich w sferze rekrutacji. Główne wskaźniki z tej grupy to:
- Koszt rekrutacji – średni koszt jednej rekrutacji, liczony jako iloraz sumy kosztów poniesionych na rekrutacje przez liczbę przeprowadzonych w tym okresie rekrutacji.
- Średni czas trwania rekrutacji w dniach – pokazuje ile dni średnio trwała jedna rekrutacja nowego pracownika. Wskaźnik liczony jest jako suma dni poświęconych na rekrutacje przez liczbę rekrutacji przeprowadzonych w tym okresie.
- Wydajność rekrutacji – pokazuję jaki procent nowo zatrudnionych pracowników
z rekrutacji zostało w przedsiębiorstwie po okresie próbnym. - Czas oczekiwania na pracownika w dniach – pokazuje średnią liczbę dni oczekiwania na pozyskanego w procesie rekrutacji pracownika, od momentu wyboru do momentu rozpoczęcia pracy.