W okresie zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.
O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym tego typu zwolnienia od pracy decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Pracodawca jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
Takie zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny. Przepis w zakresie zwolnienia od pracy udzielanego w wymiarze godzinowym stosuje się odpowiednio do pracownika, dla którego dobowa norma czasu pracy, wynikająca z odrębnych przepisów, jest niższa niż 8 godzin. Przykładowo pracownik jest zatrudniony na 1/2 etatu w systemie podstawowym i pracuje po 4 godziny od poniedziałku do piątku. Jeżeli pracownik zawnioskował o 4 godziny omawianego zwolnienia, to pozostały mu do wykorzystania jeszcze 4 godziny (16 godz. x 1/2 etatu = 8 godz.; 8 godz. - 4 godz. = 4 godz.).
Przepisy Kodeksu pracy nie określają postaci wniosków w tej sytuacji, co oznacza, że pracownik może go przedłożyć w dowolny sposób. Ze względu na charakter okoliczności, w jakich pracownik może realizować powyższe uprawnienie, można uznać, że pracodawca nie powinien wymagać korzystania z przygotowanego przez niego wzoru wniosku.
Aktualnie przepisy nie regulują również kwestii miejsca przechowywania wniosków pracowników o zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej. Na etapie prac legislacyjnych znajduje się projekt rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej, który przewiduje, że wnioski pracownika dotyczące ubiegania się i korzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, pracodawca będzie obowiązany przechowywać razem z dokumentacją w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, obejmującą dokumenty dotyczące ewidencjonowania czasu pracy. Przepisy dotyczące zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej zostały wprowadzone do przepisów Kodeksu Pracy - Ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
