Już z początkiem 2022 r. tzw. Polski Ład wprowadził rewolucyjne zmiany w zasadach ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej u osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Sposób ustalenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej ZUS u tych osób zależy obecnie od formy prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej albo podatkiem liniowym podstawę wymiaru składki zdrowotnej ustalają w oparciu o dochód z działalności gospodarczej, natomiast u przedsiębiorców opłacających ryczałt ewidencjonowany, wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej ustala się jako odpowiedni procent (60%, 100%, 180%) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Składkę zdrowotną należną za czerwiec 2022 r. przedsiębiorcy zmieniający ryczałt na skalę podatkową opłacą jeszcze jako tzw. ryczałtowcy. W sytuacji gdy ww. przedsiębiorcy zdecydują się przejść na skalę podatkową już od 1 lipca 2022 r., również począwszy od składki zdrowotnej należnej za lipiec 2022 r., będą obowiązani do ustalania podstawy wymiaru tej składki od dochodu z działalności gospodarczej. Należy mieć w tej sytuacji na uwadze, że przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej miesięczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej ustalają od dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Zdaniem ZUS ww. przedsiębiorcy składkę zdrowotną należną za lipiec 2022 r. powinni opłacić od minimalnej podstawy, czyli od 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2022 r. (3.010 zł × 9% = 270,90 zł). W czerwcu 2022 r. tacy przedsiębiorcy byli jeszcze ryczałtowcami i nie ustalali dochodu z działalności. Składkę zdrowotną za sierpień 2022 r. i za kolejne miesiące przedsiębiorcy ustalą już „normalnie” od uzyskanego dochodu.
Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się "przejść" z ryczałtu ewidencjonowanego na skalę podatkową już od 1 lipca 2022 r., nie będą musieli przeliczać składki zdrowotnej zapłaconej za okres od stycznia 2022 r. do czerwca 2022 r. ponieważ za pierwsze pół roku rozliczą się oni ze składki zdrowotnej jako ryczałtowcy, a za drugą połowę roku jako przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej. Natomiast w sytuacji gdy przedsiębiorca zmieni formę opodatkowania z ryczałtu na skalę podatkową dopiero po zakończeniu roku, prawdopodobnie, wystąpi obowiązek "przeliczenia" na nowo wysokości składki zdrowotnej, ponieważ podstawa wymiaru tej składki zależy od formy opodatkowania. Jeżeli przedsiębiorca dochody uzyskane w 2022 r. opodatkuje według skali podatkowej, to będzie musiał ustalić składkę zdrowotną (podstawę wymiaru) od tych dochodów, a nie jako ryczałtowiec (w zależności od wielkości uzyskanych przychodów). Przepisy ustawy zdrowotnej przewidują od 2022 roczne rozliczenie składki zdrowotnej więc takie "przeliczenie" prawdopodobnie przedsiębiorca powinien dokonać w tym rozliczeniu.
