W aktualnym brzmieniu przepisów dochód z działalności gospodarczej powinien być ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami, w rozumieniu ustawy o pdof, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu tej samej ustawy, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Ponieważ przepisy odwołują się bezpośrednio do przepisów ustawy o pdof, nie jest np. jasne, czy ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej, przedsiębiorcy opodatkowani na wyżej wskazanych zasadach sumują wszystkie przychody osiągnięte w danym okresie tj. miesiącu lub roku z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o pdof, czyli zarówno opodatkowane pdof jak i zwolnione z pdof oraz objęte zaniechaniem poboru pdof.
Zmiany w omawianym zakresie skonkretyzowane zostały w ustawie o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, którą na posiedzeniu w dniu 9 lutego 2022 roku uchwalił Sejm. Z w/w nowelizacji wynika, że roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy o pdof, z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym (innych niż wskazane w zmienianym tą nowelizacją art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, czyli m.in. innych niż objęte tzw. ulgą na powrót, ulgą dla seniorów oraz ulgą dla rodzin 4+), a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy o pdof, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
W nowelizacji znalazła się również zmiana polegająca na uwzględnianiu przy ustalaniu dochodu dla celów podstawy wymiaru składki zdrowotnej różnic remanentowych. Dzięki niej przedsiębiorcy nie będą musieli ustalać dochodu odrębnie na potrzeby wyliczenia zaliczki na pdof i odrębnie na potrzeby ustalenia składki zdrowotnej. Nowelizacja przewiduje także, że dochód przyjmowany na potrzeby obliczenia składki zdrowotnej nie ma być również powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2022 r. Należy mieć na uwadze, że nowelizacją przepisów dotyczących wyliczania składki zdrowotnej zajmie się obecnie Senat.
